Zakopane to nie tylko górskie szlaki, ale też kawał historii i głęboko zakorzenionych tradycji. Jeśli mamy ochotę przybliżyć sobie zakopiański styl architektoniczny i poczuć klimat końca XIX wieku, to warto wybrać się do Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Willa Tatiana znajduje się od niej w zasięgu niedługiego spaceru.
Willa Koliba – Muzeum Stylu Zakopiańskiego
Zakopane to nie tylko górskie szlaki, ale też kawał historii i głęboko zakorzenionych tradycji. Jeśli mamy ochotę przybliżyć sobie zakopiański styl architektoniczny i poczuć klimat końca XIX wieku, to warto wybrać się do Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Willa Tatiana znajduje się od niej w zasięgu niedługiego spaceru.
Jest to jedyne takie miejsce w Polsce, które dokumentuje w całości opracowaną teoretycznie i praktycznie koncepcję budownictwa zakopiańskiego. Willa Koliba jest pierwszą budowlą tego typu zaprojektowaną przez Stanisława Witkiewicza. Na mapie Zakopanego odnajdziemy też inne obiekty jego autorstwa. Jednym z nich jest piękny dom „Pod Jedlami”, a także kaplica p.w. Najświętszego Serca Jezusowego w Jaszczurówce.
Willa Koliba z Zakopanem i mieszczące się w niej Muzeum Stylu Zakopiańskiego znajduje się przy ulicy Kościeliskiej, na której góruje swoim wyglądem. Choć jest to najstarsza ulica w mieście, to sama willa jest pierwszym domem w stylu zakopiańskim. Zaprojektował ją Stanisław Witkiewicz, który postanowił w ten sposób podkreślić, że Polacy mają własne góry i własny styl – nie muszą go kopiować od Szwajcarów czy Tyrolczyków. Był nie tylko artystą, ale aktywnie działał na rzecz tradycyjnej sztuki budowania na Podhalu.
Powstanie Willi Koliba w Zakopanem
Pierwszą okazją do zrealizowania planów Witkiewicza okazał się letni dom Zygmunta Gnatowskiego. Był to ziemianin z Ukrainy, miłośnik góralskiego folkloru. Dlatego Witkiewicz przekonał go, by zamiast góralskiej chaty zbudować zakopiańską willę. Powstawała pod koniec XIX wieku i zadbano nie tylko o jej wygląd zewnętrzny, ale też o wprowadzenie zakopiańskiego stylu do wnętrza, które zdobią rozmaite detale, takie jak wykonane na zamówienie przez kowala klamki czy zamki, ale też piece kaflowe, a nawet odpowiednie zasłony. Kilka lat później rozbudowano również zachodnie skrzydło willi. Nazwę „Koliba” wzięła od nazwy szałasu pasterskiego.
Właściciel zmarł w 1906 roku nie pozostawiając potomków, którzy przejęliby willę. Dlatego zgromadzona tam prywatna kolekcja Gnatowskiego trafiła do Muzeum Tatrzańskiego. W kolejnych latach Willa Koliba trafiała z rąk do rąk, a kolejni właściciele zdawali się nie dostrzegać jej znaczenia historycznego. Rozebrano piece i podłogi, dodano elementy stylu typowe dla polskiej secesji. W czasie II wojny światowej pełniła siedzibę Hitlerjugend, następnie była domem wczasowym, a później domem dziecka. Dopiero w latach 80-tych Muzeum Tatrzańskie rozpoczęło tam prace mające na celu w końcu doprowadzić do otwarcia w niej Muzeum Stylu Zakopiańskiego.
Architektura Willa Koliba
W pięciu głównych pokojach przygotowano ekspozycje dotyczące ich pierwotnych funkcji. Zwiedzający mogą obejrzeć salon, sypialnię, jadalnię, pokój dla służby oraz prywatną sypialnię właściciela. Całości dopełnia jego kolekcja etnograficzna i meble oraz sprzęty pochodzące z końca XIX i początku XX wieku.
