Być może hasło „Młoda Polska” nie brzmi szczególnie interesująco i kojarzy się raczej z nudnymi lekcjami języka polskiego. Gdyby te lekcje przenieść do Zakopanego, Młoda Polska stałaby się ulubioną epoką uczniów. Jednym z ciekawszych przedstawicieli tego nurtu był Jan Kasprowicz – przez środowiska literackie porównywany do Mickiewicza.
Muzeum Kasprowicza Harenda – czyli jakie atrakcje ma Zakopane dla miłośników Młodej Polski
Być może hasło „Młoda Polska” nie brzmi szczególnie interesująco i kojarzy się raczej z nudnymi lekcjami języka polskiego. Gdyby te lekcje przenieść do Zakopanego, Młoda Polska stałaby się ulubioną epoką uczniów. Jednym z ciekawszych przedstawicieli tego nurtu był Jan Kasprowicz – przez środowiska literackie porównywany do Mickiewicza.
Dziś na uwagę zasługuje muzeum jego imienia. Zastanawiając się, co warto zobaczyć w Zakopanem, by nauczyć się czegoś o tym mieście i ludziach, którzy tworzyli jego historię, dobrze będzie odwiedzić właśnie charakterystyczną willę na Harendzie.
Zakopane kolebką Młodej Polski i domem Jana Kasprowicza
Zakopane na równi z Krakowem można uznać za miejsce narodzin tego nurtu w sztuce, muzyce i literaturze. Jeśli ktoś nie urodził się w tych okolicach w owym czasie, to chcąc zostać członkiem bohemy artystycznej, czym prędzej wybierał się właśnie tutaj. Tak było z Janem Kasprowiczem, który urodził się pod Inowrocławiem, swoją działalność literacką rozwijał między innymi we Lwowie, jednak często odwiedzał Zakopane.
Przyroda, w tym również góry stanowiły dla artysty źródło głębokiej inspiracji. W 1923 roku, na 3 lata przed swoją śmiercią związał się z Zakopanem na stałe, kupując willę „Harenda” (w tamtym czasie nie miała jeszcze nazwy, poeta sam ją tak nazwał) i osiadając w niej ze swoją drugą żoną Marią Bunin. W jego dorobku literackim znajdziemy tłumaczenia dzieł literatury zagranicznej, ale też dramaty, czy recenzje teatralne. Najbardziej znany był jednak ze swojej działalności poetyckiej. Nawet ci, którzy na lekcjach języka polskiego w liceum byli niezbyt uważni, słyszeli o takich poematach jak „Krzak dzikiej róży” czy „Księga ubogich”.
Wejście do Muzeum Jana Kasprowicza
Jego wiersze były mroczne, naturalistyczne i odarte z romantycznego wydźwięku. Niektóre z nich nawet w dzisiejszych czasach bywają uznawane za bluźniercze. Kasprowicz mimo trudnych doświadczeń związanych z ubóstwem czy rozpadem rodziny, potrafił brylować na salonach. Często można go było spotkać w zakopiańskich kawiarniach w towarzystwie Leopolda Staffa czy Stefana Żeromskiego.
Willa Harenda, czyli kameralne atrakcje Zakopanego
Choć mapa Zakopanego usiana jest atrakcjami związanymi z aktywnym spędzaniem wolnego czasu, to jednak miłośnicy historii, zakopiańskiej architektury i sztuki znajdą tu dla siebie nie mniej rarytasów. Do takich należy właśnie okazała Willa na Harendzie, którą zbudowano w 1920 roku. Rozmiar tego domu oraz jego położenie z pięknym widokiem na góry predysponowało go do otwarcia w nim pensjonatu. Właściciel jednak sprzedał budynek angielskiej malarce, Winifrid Cooper, zaś od niej nabył go właśnie Kasprowicz. Mieszkał tam do 1926 roku, kiedy zmarł. 6 lat później w ogrodzie stanęło mauzoleum zaprojektowane przez Karola Stryjeńskiego, do którego przeniesiono prochy artysty. W 1950 roku w domu powstało muzeum biograficzne.
Sama Harenda jest warta obejrzenia jako przykład typowej dla Zakopanego architektury. Zbudowana jest na wzór chaty góralskiej z sienią stanowiącą oś wejścia. W ramach stałej ekspozycji można obejrzeć jadalnię, gabinet, salonik, bibliotekę, kuchnię czy też sypialnie. Na uwagę zasługują pamiątki związane z samym Kasprowiczem, jak i całą jego rodziną. Wśród nich znajdziemy galerię obrazów Władysława Jarockiego, zięcia Kasprowicza, a także należące do rodziny fotografie, meble, obrazy innych autorów np. Stanisława Ignacego Witkiewicza, czy księgozbiór. Co ciekawe, prezentowane wnętrza zostały w takim stanie, w jakim oddała je wdowa po poecie.
Maria Kasprowiczowa za swojego życia przekazała również parcelę należącą do posiadłości, pod drewniany kościółek przeniesiony w 1950 roku z Kalwarii Zebrzydowskiej.
Muzeum Kasprowicza – najważniejsze informacje
godziny otwarcia: 1 maja – 30 października
od wtorku do piątku
9:00 – 16:00
w soboty i niedziele
od 10:00 – 15:30
1 listopada do 30 kwietnia
od wtorku do niedzieli
10:15 – 15:15
Dojazd do Muzeum Kasprowicza w Zakopanem:
Główne wejście do Muzeum znajduje się od strony ulicy Guty. Przy tej ulicy ok. 200 metrów przez Muzeum znajduje się parking, gdzie można zaparkować samochód. Do budynku można się także dostać od strony kościółka na Harendzie, przy którym także jest parking.
strona internetowa: http://harenda.com.pl/
